acties aangekondigd

ProRail zet ‘forse vraagtekens’ bij ultimatum van FNV

Gepubliceerd op 01-11-2024 om 14:16

Staking — In 2021 staakte personeel van ProRail al eens, waardoor er op bepaalde trajecten geen treinen reden Ramon van Flymen/ANP

Werkgever ProRail heeft tot komende donderdag om te reageren op het ultimatum van FNV. De vakbond legt een aantal harde eisen op tafel nu de onderhandelingen voor een nieuwe arbeidsovereenkomst zijn vastgelopen. Als ProRail niet akkoord gaat, volgen er acties. De spoorbeheerder beraadt zich nog op een reactie, maar laat aan SpoorPro alvast doorschemeren hoe het tegen de looneis aankijkt.

In afwachting van een antwoord kondigt FNV alvast een ‘publieksvriendelijke actie’ aan bij het hoofdkantoor van ProRail in Utrecht. Op de ochtend voordat de deadline verstrijkt, wil de vakbond daar samenkomen om de werkgever te herinneren aan de eisen. “We roepen alle collega’s op om in groten getale hierbij aanwezig te zijn”, schrijft FNV aan haar achterban. Als ProRail niet akkoord gaat met het ultimatum, begint de bond vanaf 11 november met werkonderbrekingen bij enkele verkeersleidingsposten.

ProRail laat nog niet weten hoe het op het pakket aan eisen reageert. Maar dat de werkgever de verwachtingen van de vakbond aan de hoge kant vindt, is duidelijk. “De forse looneis roept bij ons minstens zulke forse vraagtekens op”, vertelt woordvoerder Aldert Baas. “FNV vraagt per ultimatum om een extra investering van 50 miljoen euro bovenop ProRails eerder gedane eindbod, waarin ProRail al tot het uiterst beschikbare geld voor loonsverbetering is gegaan. Het extra gevraagde geld zal ProRail moeten financieren uit eigen middelen.”

Concurrerend blijven

Volgens de woordvoerder resulteert de nieuwe looneis in een verhoging van ruim 15 procent voor de lagere loonschalen en tot 10 procent voor de middeninkomens. “Daarmee is het beduidend hoger dan vergelijkbare cao’s”, zegt hij, “zoals bij het CBR waar de loonsverhoging op ongeveer 4 procent ligt.” FNV-man Kraijenoord wijst daarentegen op de stijging van vaste lasten: “Met name de laatste maanden van het jaar 2022 kende een ongekend hoge inflatie.” Hij wijst erop dat hiervoor in de vorige cao niet gecorrigeerd is.

 Eén jaar geldig

De onderhandelingen gaan over een overeenkomst die één jaar geldig is en bij een akkoord met terugwerkende kracht gaat gelden vanaf 1 juni 2024. Het gaat om een cao voor medewerkers van ProRail, met uitzondering van hoger management. Spoorwerkers in dienst van aannemers vallen onder een andere cao.

Wat ProRail betreft moet in deze kwestie worden meegewogen welke maatschappelijke kosten er bij een flinke loonsverhoging komen kijken. “Deze looneis komt in een tijd waarin het treinkaartje duurder dreigt te worden en ProRail scherp moet sturen op onderhoudskosten voor het spoor”, aldus Baas. “Wij willen concurrerend en in balans blijven in de arbeidsmarkt, ons uit belasting verkregen geld verantwoord besteden en ook vooral de minst verdienenden maximaal steunen.”

Een vestiging van vakbond FNV, ter illustratie (foto: BalkansCat/Shutterstock)

Geen solidariteit

Het ultimatum volgt op maandenlange onderhandelingen. De onderhandelaars bereikten in juli een akkoord, dat de vakbonden vervolgens voorlegden aan hun leden. De achterban van CNV en VHS stemde ermee in, maar de leden van FNV waren kritischer. “De uitkomst van de stemming door onze leden was duidelijk”, schrijft de vakbond nu in een brief aan ProRail. Met 70 procent stemde een ruime meerderheid namelijk tegen.

ProRail deed daarop een eindbod, waar de leden opnieuw over konden stemmen. FNV adviseerde haar achterban echter het voorstel af te wijzen. Dat had niet alleen te maken met de hoogte van het bod, maar ook met wat onderhandelaar Carl Kraijenoord ‘doelgroepenbeleid’ noemde. “Er wordt onderscheid gemaakt tussen salarisgroepen, collega’s, in de voorstellen van de arbeidsvoorwaarden door ProRail. Wij vinden dat geen collectiviteit en zeker geen solidariteit. Het is een sluwe manier om acties te voorkomen.”

Ondanks de gedeelde bezwaren laat ProRail zich nog niet uit over een beslissing. “Wij beraden ons om op het ultimatum te reageren en blijven openstaan voor verdere gesprekken”, reageert de woordvoerder van de organisatie. “We betreuren de aangekondigde actiebereidheid van FNV, maar erkennen het stakingsrecht uiteraard.” De vakbond sluit intussen de gelederen. “Geen woorden, maar daden”, is de boodschap aan de leden. “Samen de mouwen opstropen en laten zien wat we waard zijn.”