De Tweede Kamerverkiezingen naderen en in bijna alle politieke partijprogramma’s lijkt het thema spoor een belangrijke rol te spelen voor de deelnemende partijen. SpoorPro wil graag weten wat de partijen van plan zijn met het spoor en vroeg de vijf hoogst gepeilde partijen naar hun intenties. Deze keer is het de beurt aan de Partij voor de Vrijheid (PVV). De partij zet in op veilig, toegankelijk en betaalbaar treinvervoer. En als het even kan in handen van de Staat.

De PVV is tijdens de verkiezingen van 2023 overgestapt naar een mildere versie van wat de partij – sinds de oprichting in 2005 – ooit was. Uitgangspunt van de partij van Geert Wilders is dat de PVV deze keer wil meeregeren en niet meer ‘slechts’ roepen vanuit de oppositie. Het partijprogramma is niet alleen milder, maar ook breder uiteengezet dan tijdens de vorige verkiezingen. Het thema spoor komt zeker aan bod in het verkiezingsprogramma, maar moet de focus en aandacht delen met de automobilisten en de luchtvaartsector: die zijn voor de PVV net zo belangrijk als de treinreizigers.

Barry Madlener, ex-fractievoorzitter voor de PVV in het Europees Parlement en al jarenlang Tweede Kamerlid, zegt wel te weten wat er moet verbeteren binnen de spoorsector. Onder het kabinet Rutte IV maakte Madlener deel uit van de Commissie Spoor van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW). Madlener: “We moeten terug naar de basis. Niet de hele tijd dat gesteggel over dure treinverbindingen binnen Europa of een nieuwe prestigelijn hier en daar.” Volgens Madlener moeten NS en ProRail eerst binnenlands hun zaken op orde krijgen. “NS en ProRail moeten om te beginnen worden samengevoegd tot één groot Nederlands spoorbedrijf, maar dan zonder de onnodig ingewikkelde constructie (zbo – red.) waarbinnen beide bedrijven nu opereren.”

Veilig, toegankelijk en betaalbaar

De partij van Wilders heeft drie belangrijke pijlers om naar eigen zeggen de spoorsector te verbeteren. Allereerst moet het reizen per trein veiliger worden. “Er gebeuren teveel incidenten die je eigenlijk geen incidenten meer kunt noemen. Kijk bijvoorbeeld naar de treinconducteurs die elke dag met gevaar voor eigen leven op de trein stappen om hun werk te doen”, beargumenteert Madlener.

“Dan kunnen we het wel hebben over het uitbreiden van het treinverkeer naar Brussel of Berlijn, maar laten we eerst eens de veiligheid in eigen land voorop stellen”, zegt Madlener. Daarnaast is ook de toegankelijkheid van de stations en de trein volgens de PVV een belangrijk punt dat beter kan. “Kapotte liften en roltrappen en perrons die niet gelijkvloers zijn met de treinen… Hoe kan dat anno 2023 in een land als Nederland?”

Madlener en zijn partij willen ook dat het reizen met de trein voor iedereen betaalbaar blijft. “Wij zijn ook van mening dat autorijden stukken goedkoper kan, want automobilisten worden enorm belast door hoge benzineprijzen. In de stedelijke gebieden wordt de auto steeds vaker de binnenstad uitgejaagd”, aldus Madlener.

“We zien het ook bij mensen die een heel jaar hard werken om op vliegvakantie te gaan. Dat begint bijna onbetaalbaar te worden. Maar dat wij in Nederland zo’n beetje de duurste treinkaartjes van heel Europa hebben, dat is eigenlijk te gek voor woorden. De trein is namelijk al praktisch onbetaalbaar in ons land.”

Punctualiteit verbeteren

De PVV stelt dat het Nederlandse spoor “veel te kwetsbaar” is. Madlener: “We hoeven echt niet terug naar het tijdperk van de stoomlocomotief, maar als je je bedenkt dat er onlangs nog honderden bezoekers van een popconcert waren gestrand met de trein, dan ga je toch nadenken over alternatieven zoals de auto of desnoods een Über.” In juni van dit jaar kwam een trein met daarin zo’n vijfhonderd tieners na een concert van popartiest Harry Styles stil te staan vanwege een storing die het treinverkeer van en naar Amsterdam stillegde. “Je moet er niet aan denken dat je kind vervolgens noodgedwongen op een koud en onveilig station moet overnachten”, vult Madlener aan.

Madlener: “Vroeger was het motto bij de spoorwegen ‘als de treinen maar rijden én op tijd.’ Die urgentie zeggen ze nog steeds te hebben, maar dat zie ik te weinig terug”, stelt Madlener. In het verkiezingsprogramma van de PVV staat daarom vermeld dat NS “flink aan de bak moet” om de punctualiteit te verbeteren. NS maakte in 2022 het meest dramatische jaar door sinds de oprichting van het spoorbedrijf in 1938. Nooit eerder vielen er zoveel treinen uit als afgelopen jaar.

Volgens NS heeft de uitval van treinen voor een groot deel te maken met een aanhoudend personeelstekort. Dat gaat er bij Madlener echter niet in. “Als NS eens iets zou doen aan de veiligheid van haar eigen medewerkers, dan denk ik dat het weer aantrekkelijk wordt om voor de spoorwegen te gaan werken.” Volgens Madlener ontbreekt dat gevoel voor veiligheid nu waardoor volgens de politicus veel potentiële medewerkers kiezen voor een andere beroepsgroep. “Een trein mag dan wel een publiekelijk vervoersmiddel zijn, maar ik mis momenteel de menselijke maat bij NS en ProRail”, daaraan toevoegend en refererend aan zijn eerdere bewoording: “misschien wordt het tijd dat we beide bedrijven herstructureren tot één spoorbedrijf.”

PVV

De PVV, naar eigen zeggen “de stem van en voor de gewone Nederlander”, stelde tijdens de Provinciale Statenverkiezingen enigszins teleur, mede vanwege de opmars van de BoerBurgerBeweging. De BBB moet nu de PVV echter boven zich dulden in de peilingen. In de meest recente peilingen voor de Tweede Kamerverkiezingen, die plaatsvinden op woensdag 22 november, staat PVV nu op 15 tot 19 zetels. Daarmee zou PVV tussen de tien en twaalf procent van het electoraat kunnen binnenharken.

Lees ook:

Van tractor tot trein: BBB zet vol in op verbinding met regio