Betonnen dwarsliggers krijgen tweede leven als bankje op station Alkmaar-Noord
Op station Alkmaar-Noord kunnen reizigers sinds kort even bijkomen op een bankje van betonnen spoordwarsliggers. De bankjes waardoor gebruikte dwarsliggers een nieuwe functie krijgen is ontwikkeld door Rombout Frieling Lab en uitgevoerd met Voestalpine Railpro.
Station Alkmaar-Noord wordt op het moment flink verbouwd. Het leek eerst niet mogelijk om er tijdelijke zitplaatsen te bieden aan de reiziger. Met de bankjes van betonnen dwarsliggers is er een duurzame oplossing gevonden. De verbouwing van het 40 jaar oude station is nodig voor onder andere betere toegankelijkheid voor mindervaliden, en krijgt een volledige metamorfose. Hiervoor werkt ProRail aan een modern en duurzaam station, waar de circulair bankjes goed in passen.
Dwarsliggers als legostenen
Ontwerper en ingenieur Rombout Frieling werd gevraagd door het What If Lab van onder andere de Dutch Design Foundation om mee te denken om het station circulair te maken. Hij was toen al bezig met de ontwikkeling van de ligger-zitjes. “Ik ben eerst gaan kijken wat er vrijkomt aan spoorse materialen en stuitte al snel op de enorme hoeveelheden betonnen dwarsliggers. Daarna ontwikkelde ik het StapelStation: een bouwsysteem om ze als een soort legostenen in en aan elkaar te maken zijn door bijvoorbeeld gebruik te maken van wapening of zekeringsgaten. De ligger-zitjes zijn de simpelste constructie uit dit bouwsysteem.”
De dwarsligger-zitjes bestaan uit vier dwarsliggers met daarop FSC-gekeurd hout. Rombout ziet nog wel verbeteringsmogelijkheden, hij zou graag de bovenkant van de bankjes van gerecycled materiaal willen maken. Daarnaast wil hij graag dat de bankjes en andere mogelijke constructies van spoormaterialen ook buiten stations worden geplaatst, bijvoorbeeld in spoorzones.
Esther Versteegh, ProRail Bouwmanager regio Randstad Noord: “Het voordeel van deze banken is ook dat ze op elke willekeurige plek geplaatst kunnen worden. Ze staan namelijk los op het perron.” Voestalpine Railpro zorgde voor de materialen, en de levering en plaatsing van de bankjes is geregeld in samenwerking met aannemer K.Dekker Bouw & Infra.
Minder CO2-uitstoot
Rombout legt uit dat er vaak een fundering nodig is om dit soort bankjes neer te kunnen zetten. Daarmee worden de bankjes stevig verankerd, wat belangrijk is aangezien ze in de buitenlucht staan. Beton storten betekent alleen veel CO2 uitstoot. De hergebruikte betonnen liggers zijn daarom de perfecte oplossing, legt Rombout uit: “Ze zijn niet om te krijgen of mee te nemen. Tegelijkertijd zijn deze liggers zeer robuust én zie je direct dat het een bestaand onderdeel is wat op een verrassende nieuwe manier is gebruikt. Ik hoop dat wij allemaal geprikkeld worden om creatief na te denken hoe gebruikte dingen een nieuw leven kunnen krijgen.”
Lees ook:
