Vivianne Heijnen wil dit jaar vijftig NABO’s opheffen

Gepubliceerd op 10-02-2023 om 11:42

Staatssecretaris Vivianne Heijnen heeft in beantwoording van kamervragen laten weten dat er dit jaar nog zeker vijftig Niet Actief Bewaakte Overwegen (NABO’s) zullen worden gesloten. “Van de 180 openbare en openbaar toegankelijke overwegen uit het NABO-programma zijn er momenteel circa 110 aangepakt. Voor 2023 is het de verwachting dat er nog circa vijftig NABO’s aangepakt kunnen worden.”

Met ‘aanpakken’ bedoelt Heijnen dan dat de NABO’s worden gesloten en dat er infrastructurele oplossingen voor gevonden zijn, zoals onderdoorgangen, viaducten en/of parallelwegen. De kamervragen werden met name gesteld na de berichten over het bijna-ongeluk in Rheden waarbij een bijna onder de trein kwam bij het oversteken van een onbewaakte overweg. “Vanzelfsprekend vind ik het verontrustend dat dergelijke gevaarlijke situaties zich voordoen op NABO’s”, antwoordde Heijnen op vragen daaromtrent. “Dat is ook de reden waarom ik ProRail de opdracht heb gegeven alle 180 openbare en openbaar toegankelijke NABO’s op het reizigersnet aan te pakken middels het NABO-programma.”

Heijnen legt in de brief ook uit hoe het kan dat het gestelde doel om in 2023 alle NABO’s opgeheven te hebben niet wordt behaald. “Zoals ik uw Kamer heb laten weten met de Kamerbrief Spoorveiligheid van 8 december jl. ben ik teleurgesteld dat het ProRail niet lukt om voor eind 2023 alle 180 openbare en openbaar toegankelijke NABO’s op het reizigersnet aan te pakken. Voor 41 overwegen uit het NABO-programma geldt dat er een aannemelijke kans is dat deze niet voor eind 2023 kunnen worden aangepakt. De redenen hiervoor zijn, zoals in december gemeld, divers: het mislukken van aanbestedingen, ondercapaciteit bij ingenieursbureaus, materiaaltekorten, langdurige onderhandelingen om tot noodzakelijke afspraken te komen met derden, en uitkomsten vanuit ecologisch onderzoek (aantreffen beschermde flora en fauna) die een langere doorlooptijd noodzakelijk maken.

“Ook de overweg aan de Lentsesteeg in Rheden zou pas na 2023 definitief worden aangepakt in verband met de langere doorlooptijd voor de realisatie van een onderdoorgang. Inmiddels begrijp ik dat ProRail en de gemeente Rheden in gesprek zijn om, in afwachting op het gereedkomen van de onderdoorgang, de overweg toch nog dit jaar alvast dicht te zetten. Een dergelijke oplossing moedig ik aan, ook bij andere overwegen waar dit een mogelijkheid is.”

Geen dodelijke slachtoffers op NABO’s in 2022

Heijnen deelde met de Tweede Kamer ook de cijfers van ProRail over het aantal ongelukken en bijna-ongelukken op NABO’s én wél bewaakte overwegen. “ProRail en vervoerders zijn verplicht ongevallen te melden bij de Inspectie voor Leefomgeving en Transport (ILT), die daar jaarlijks over rapporteert. Deze rapportage wordt ook aan uw Kamer toegestuurd. Naast deze verplichte registratie houden ProRail en de vervoerders ook de bijna-ongevallen bij. Voor de registratie van bijna-ongevallen geldt dat er vanaf 2019 sprake is van betrouwbare cijfers.

Landelijk Bemiddelaar Overwegen is zich aan het inlezen

Kamerleden vroegen Heijnen ook op ze bereid is om, in afwachting van een definitieve oplossing, te kijken naar de mogelijkheden om gevaarlijke situaties bij onbewaakte overwegen, op korte termijn veiliger te maken. “Ja, zoals gemeld in de Kamerbrief Spoorveiligheid van afgelopen december gaat ProRail tijdelijke veiligheids- en attentie verhogende maatregelen nemen voor de overwegen die niet tijdig kunnen worden aangepakt”, antwoordt ze.

“Uiteraard vinden blijvende gesprekken plaats om het aantal onbewaakte overwegen dat binnen het NABO-programma na 2023 wordt aangepakt zo klein mogelijk te houden. Hierbij zal ook de nieuwe Landelijk Bemiddelaar Overwegen, mevrouw Helma Lodders, worden ingezet, in een poging om impasses in onderhandelingen met derden te doorbreken. Daarnaast heb ik uw Kamer tijdens het Commissiedebat Spoor van 15 december 2022 toegezegd om dit voorjaar met een plan van aanpak te komen voor de NABO’s en actief beveiligde overwegen.”

Hierbij mag aangetekend worden dat van Helma Lodders de komende tijd nog niet veel verwacht mag worden. SpoorPro vernam dat Lodders het komende halfjaar nog bezig is met het zich inlezen van het thema NABO’s en de onderliggende dossiers. Eerder wil Lodders daarover niets delen met SpoorPro, zo meldde haar woordvoerder.

De staatssecretaris liet de Tweede Kamer ook nog weten dat er nog veel NABO’s bestaan die niet op openbaar terrein liggen. Het sluiten van die NABO’s brengt ook veel problemen met zich mee. Exemplarisch hiervoor is het verhaal dat SpoorPro in januari hierover maakte. “Buiten het NABO-programma zijn er momenteel circa 90 particuliere, niet openbaar toegankelijke NABO’s op het reizigersnet. Ook op het goederennet zijn er nog circa 400 NABO’s. Wanneer zich gelegenheid voordoet (bijvoorbeeld via werk met werk maken) worden ook deze NABO’s aangepakt. Hiermee werkt ProRail ook buiten het NABO-programma aan het opheffen van NABO’s.

Lees ook: